[Góp ý - Bàn luận] Về việc sử dụng ngôn từ trong các bản dịch phim hiện nay

[sillycorn]

Cái này khó nói thật đó, dễ mích lòng nhau, chạnh lòng nhau....thôi thì 2 bên cùng cố vì nhau 1 chút
P.s Chẳng biết nên theo phe ai nữa

[danny1603]

Còn về tiêu chuẩn của mỗi người thì sao?
xin lỗi anh em pdc trước nếu có mích lòng. Đoạn "thím" trong ironman mình cũng thấy không hợp thật. Nhưng về pain and gain thì mình lại thấy sub rất hay.( bỏ đi đoạn mình dịch) hoàn toàn hợp với phon cách của phim. Ý mình muốn nói là mình và rogerfox nhìn 2 phim theo 2 khía cạnh khác nhau. Vậy khi sub dc lên index thì người khác coi coi sẽ có ng thích, người ko thích. Dịch sub nghiêm túc thì nhiêu người lại bảo ko cập nhật cho hợp thời. Không linh động cho phim thêm thú vị.
Tóm lại. Tuỳ tay ngừoi làm sub. Không thể vừa lòng thiên hạ hết được. Nói làm chi những lời khó nghe.

[Dr. House]

Cái vấn đề này thì càng phải nói cho rõ ràng, mình chia làm nhiều ý nhỏ đọc cho nó dễ:

1. Anh em ở pdv không nên bao giờ phải ngại góp ý nhau, mang tính xây dựng thì không có gì phải xích mích cãi nhau cả. Và quan trọng hơn hết là nên học cách chấp nhận sự bất đồng khi cần thiết.

2. Nên có cái nhìn và xem xét vấn đề một cách khách quan từ nhiều mặt.

3. Vấn đề bựa hóa và xì tin hóa thì phải hiểu rõ dùng ở phim nào và dùng ở mức độ thế nào. Mấy phim kiểu Hangover, Project X, This is the End, 21 & Over... thì mình thấy bựa bựa tí chả vấn đề gì cả. Thứ nhất: đó là phim bựa 18+, chẳng ai lại cho trẻ con hay xem cùng gia đình người lớn cả! Phim làm ra đã có phân loại thì mình cũng nên chọn thể loại thích hợp. Hai là mấy nhân vật trong những phim kiểu đấy ở nước ngoài nó cũng giống mấy chú vozer thôi, đừng vì tiếng Anh mà nó nghĩ cao sang hơn trẻ trâu Việt ta.

Còn đương nhiên phim bình thường, thể loại bình thường thì không được dùng, nên ra luật cấm dùng chứ không phải "không nên dùng" nữa.

4. Vấn đề chửi bậy và chửi thề thì cũng tương tự như trên. Tùy phân loại phim, tùy không khí và môi trường phim và một vài yếu tố khác. Fuck dịch thành "đậu má" nó còn giảm nhẹ hơn dùng tự "đ!t mẹ", nếu phim nhẹ nhàng thì dịch "Mẹ mày" cũng được.
Còn ví dụ phim "The Town" hồi trước mình với disaster dịch. Phim phân loại R vì thể loại tội phạm côn đồ cướp nhà băng giết người, cả phim gần 200 từ fuck, cảnh sex, khỏa thân, gái nhảy... mà lại muốn dịch sạch sao? Giang hồ Việt Nam văn hóa hơn chăng? Ai lại đi rủ gia đình có người lớn tuổi hay trẻ con xem phim loại này?
Nhắc lại lần nữa: fuck nó không cao sang sạch sẽ hơn mấy từ cùng nghĩa Việt Nam đâu.
Còn đương nhiên phim nhẹ nhàng, ít bậy hơn thì nên dùng từ giảm nhẹ đi.

[davidseanghia]

Phim bựa: it's my style; it's my life.

[Linh 9]

@Dr. House, @machiendl, @danny1603 đã nói hộ lòng em rồi

Nếu ai còn sợ lầm lẫn chuyện mang ngôn từ "mạng", "bựa" vào trong một tác phẩm lớn, có chiều sâu và cách sử dụng ngôn từ cổ. Khỏi dài dòng nhiều, hãy nhìn vào sản phẩm gần nhất là The Great Gastby.

- Iron Man 3 vốn tính tình Tony Stark tưng tửng vậy, mà cảnh cứu người trên không thực ra khá là hài, lại lấy ví dụ hình ảnh Khỉ Leo Thùng. Lúc cứu được gần hết, thì có một bác mập rơi xuống nữa, mà TS còn đùa được thì anh em mới hội ý là như đó. Dĩ nhiên là qua các góp ý và nhìn lại, cũng không cần thiết phải dùng từ "thím". Cái này sẽ rút kinh nghiệm.

- Hay This Is The End, chỗ LVL cũng cần tiết chế. Riêng đây thì cá nhân không tán thành từ đầu rồi.

- Còn như Fast 6, "trẻ trâu", "chém gió" thực tâm em không nghĩ là có vấn đề gì cả. Với một hội chuyên cướp xe ngông như vậy, những ngôn từ mạng hay chợ búa, chuyên môn sử dụng thế là còn quá ít và nhã nhặn.

* Quan điểm của em thế này:

Phim phản ánh đời thực, ta thấy đời thực trên phim qua từng khung hình, từng câu chữ. Ngoài đời ta hay nói thế nào thì khi lên phim hãy thể hiện như vậy. Chứ ở ngoài văng đủ thứ, chêm đủ điều mà lên phim lại hiền khô cậu tớ này nọ, e là không thật với cái tâm người dịch. Đúng lời bác pisoga và anh em vừa qua đã phản hồi: "Tùy ngữ cảnh mà dịch". Giả dụ tiếp trường hợp Lone Ranger, phim cao bồi miền Tây đấy, đâu thể dùng ngôn từ vOzer hay mạng mẽo được, vì bản thân phụ đề tiếng Anh đã định nghĩa cái văn phong cho phim rồi. Còn các phim hành động chắc gì đã là nghiêm túc, nếu chi ly hơn và cảm hơn thì mỗi phân cảnh lại có một đặc tính khác nhau. Đánh đấm, bắn nhau cuồng điên là lúc bực tức, nghiêm túc thật - Đúng! Nhưng đã sang đến cảnh đá đểu tưng tửng, xỏ xiên và chơi khăm nhau nên có một sự biến chuyển nhất định.

Dịch phụ đề cũng như mặt nước thôi. Người khuấy xuôi, kẻ khuấy ngược, chỉ có nước là còn đấy. Văn phong là cá tính của mỗi người. Không thể bảo đổi là đổi được.

Nhiều khi không phải lôi mấy từ ấy vào để thể hiện mình tôi sành điệu hay cập nhật đâu, mà chỉ muốn phụ đề có một màu sắc tươi mới hơn thôi. Chứ cái gì một màu mãi người ta cũng chán. Làm dâu trăm họ, cốt chỉ thỏa cái đam mê, ai cũng muốn phụ đề mình được trau chuốt nhất. Nhưng 9 người, 10 ý. Sẽ cố gắng làm vừa lòng một đại bộ phận nhất định trong cả một cộng đồng lớn.

Cảm ơn vì lời đóng góp của bác chủ thớt. Em xin ghi nhận.

[danny1603]

@Dr. House, @machiendl, @danny1603 đã nói hộ lòng em rồi

Nếu ai còn sợ lầm lẫn chuyện mang ngôn từ "mạng", "bựa" vào trong một tác phẩm lớn, có chiều sâu và cách sử dụng ngôn từ cổ. Khỏi dài dòng nhiều, hãy nhìn vào sản phẩm gần nhất là The Great Gastby.

- Iron Man 3 vốn tính tình Tony Stark tưng tửng vậy, mà cảnh cứu người trên không thực ra khá là hài, lại lấy ví dụ hình ảnh Khỉ Leo Thùng. Lúc cứu được gần hết, thì có một bác mập rơi xuống nữa, mà TS còn đùa được thì anh em mới hội ý là như đó. Dĩ nhiên là qua các góp ý và nhìn lại, cũng không cần thiết phải dùng từ "thím". Cái này sẽ rút kinh nghiệm.

- Hay This Is The End, chỗ LVL cũng cần tiết chế. Riêng đây thì cá nhân không tán thành từ đầu rồi.

- Còn như Fast 6, "trẻ trâu", "chém gió" thực tâm em không nghĩ là có vấn đề gì cả. Với một hội chuyên cướp xe ngông như vậy, những ngôn từ mạng hay chợ búa, chuyên môn sử dụng thế là còn quá ít và nhã nhặn.

* Quan điểm của em thế này:

Phim phản ánh đời thực, ta thấy đời thực trên phim qua từng khung hình, từng câu chữ. Ngoài đời ta hay nói thế nào thì khi lên phim hãy thể hiện như vậy. Chứ ở ngoài văng đủ thứ, chêm đủ điều mà lên phim lại hiền khô cậu tớ này nọ, e là không thật với cái tâm người dịch. Đúng lời bác pisoga và anh em vừa qua đã phản hồi: "Tùy ngữ cảnh mà dịch". Giả dụ tiếp trường hợp Lone Ranger, phim cao bồi miền Tây đấy, đâu thể dùng ngôn từ vOzer hay mạng mẽo được, vì bản thân phụ đề tiếng Anh đã định nghĩa cái văn phong cho phim rồi. Còn các phim hành động chắc gì đã là nghiêm túc, nếu chi ly hơn và cảm hơn thì mỗi phân cảnh lại có một đặc tính khác nhau. Đánh đấm, bắn nhau cuồng điên là lúc bực tức, nghiêm túc thật - Đúng! Nhưng đã sang đến cảnh đá đểu tưng tửng, xỏ xiên và chơi khăm nhau nên có một sự biến chuyển nhất định.

Dịch phụ đề cũng như mặt nước thôi. Người khuấy xuôi, kẻ khuấy ngược, chỉ có nước là còn đấyi. Văn phong là cá tính của mỗi người. Không thể bảo đổi là đổi được.

Nhiều khi không phải lôi mấy từ ấy vào để thể hiện mình tôi sành điệu hay cập nhật đâu, mà chỉ muốn phụ đề có một màu sắc tươi mới hơn thôi. Chứ cái gì một màu mãi người ta cũng chán. Làm dâu trăm họ, cốt chỉ thỏa cái đam mê, ai cũng muốn phụ đề mình được trau chuốt nhất. Nhưng 9 người, 10 ý. Sẽ cố gắng làm vừa lòng một đại bộ phận nhất định trong cả một cộng đồng lớn.

Cảm ơn vì lời đóng góp của bác chủ thớt. Em xin ghi nhận.

Lvl là chỗ gì bác.

[Vinh_Nguyen]

Lvl là chỗ gì bác.

Lê Văn Luyện ấy

[pisoga19]

Cái vấn đề này thì càng phải nói cho rõ ràng, mình chia làm nhiều ý nhỏ đọc cho nó dễ:
1. Anh em ở pdv không nên bao giờ phải ngại góp ý nhau, mang tính xây dựng thì không có gì phải xích mích cãi nhau cả. Và quan trọng hơn hết là nên học cách chấp nhận sự bất đồng khi cần thiết.
2. Nên có cái nhìn và xem xét vấn đề một cách khách quan từ nhiều mặt.
3. Vấn đề bựa hóa và xì tin hóa thì phải hiểu rõ dùng ở phim nào và dùng ở mức độ thế nào. Mấy phim kiểu Hangover, Project X, This is the End, 21 & Over... thì mình thấy bựa bựa tí chả vấn đề gì cả. Thứ nhất: đó là phim bựa 18+, chẳng ai lại cho trẻ con hay xem cùng gia đình người lớn cả! Phim làm ra đã có phân loại thì mình cũng nên chọn thể loại thích hợp. Hai là mấy nhân vật trong những phim kiểu đấy ở nước ngoài nó cũng giống mấy chú vozer thôi, đừng vì tiếng Anh mà nó nghĩ cao sang hơn trẻ trâu Việt ta.
Còn đương nhiên phim bình thường, thể loại bình thường thì không được dùng, nên ra luật cấm dùng chứ không phải "không nên dùng" nữa.
4. Vấn đề chửi bậy và chửi thề thì cũng tương tự như trên. Tùy phân loại phim, tùy không khí và môi trường phim và một vài yếu tố khác. Fuck dịch thành "đậu má" nó còn giảm nhẹ hơn dùng tự "đ!t mẹ", nếu phim nhẹ nhàng thì dịch "Mẹ mày" cũng được.
Còn ví dụ phim "The Town" hồi trước mình với disaster dịch. Phim phân loại R vì thể loại tội phạm côn đồ cướp nhà băng giết người, cả phim gần 200 từ fuck, cảnh sex, khỏa thân, gái nhảy... mà lại muốn dịch sạch sao? Giang hồ Việt Nam văn hóa hơn chăng? Ai lại đi rủ gia đình có người lớn tuổi hay trẻ con xem phim loại này?
Nhắc lại lần nữa: fuck nó không cao sang sạch sẽ hơn mấy từ cùng nghĩa Việt Nam đâu.
Còn đương nhiên phim nhẹ nhàng, ít bậy hơn thì nên dùng từ giảm nhẹ đi.

Đầu tiên mình rất mừng vì anh em PDV đều trao đổi bàn luận theo hướng xây dựng, chứ bài góp ý này mà post trên mấy forum công nghệ thì chắc mình bị phân thây thành trăm mảnh rồi

Mình rất đồng ý với 4 ý của bạn Dr. House. Chỉ nói rõ thêm:
- Về ngôn ngữ xì tin, facebook...
+ Thứ nhất là những đối tượng ko phải giới trẻ hoặc dân mạng sẽ ko hiểu. Trong khi đó phụ đề chiếu rạp hoặc trên mấy kênh phim TV thì dịch khá "chính qui", gần như mọi người mọi giới đều có thể hiểu được, tuy ko sử dụng những từ đó nhưng mình thấy nhiều phụ đề dịch khá chính xác và hay đó chứ
+ Thứ hai là đối với những phim ít bựa mà sử dụng những từ đó thì mình và 1 số các bạn khác khá dị ứng, vì mỗi ngày đều tiếp xúc nhan nhản khắp nơi rồi mà giờ còn đem cả lên phim nữa thì mình thấy sao đó. Con hot girl em họ của mình nó là trùm fb với mạng, bt cũng xài những từ đó chắc còn nhiều hơn tiếng "mẹ đẻ", nhưng khi coi phim thì nó khá cảm phim. Có phim nó kiếm 1 cái phụ đề ở đâu trên subscene mà mức độ sử dụng xì tin words khá kinh hoàng làm nó than với mình là chịu ko nổi.
- Về vấn đề chửi bậy, violence, sex scene: cái này thì khi rủ gia đình xem thì phải censored trước khi vào phòng rồi, chứ ko ai lại đi rủ ba mẹ hay trẻ nhỏ coi mấy phim quá bậy bạ hay bạo lực rồi "đổ thừa" cho sub được. Mình ủng hộ ý kiến của bạn Dr. House nếu phim nhẹ nhàng chút thì dịch nhẹ kiểu như Mẹ mày, khốn kiếp... (vì nhiều phim cũng có yếu tổ như bảo vệ trẻ em này nọ mà cũng Fuck đầy ra đó ^^). Còn phim thể loại R vd như Sin City hay mấy phim của Quentin Tarantino thì phải "dịch tới" mới thấy hết được mức độ tàn bạo mà phim muốn truyền tải, chứ dịch nhẹ nhàng lịch sự mấy phim đó thì thà ko coi còn hơn.

- Còn như Fast 6, "trẻ trâu", "chém gió" thực tâm em không nghĩ là có vấn đề gì cả. Với một hội chuyên cướp xe ngông như vậy, những ngôn từ mạng hay chợ búa, chuyên môn sử dụng thế là còn quá ít và nhã nhặn.

* Quan điểm của em thế này:

Phim phản ánh đời thực, ta thấy đời thực trên phim qua từng khung hình, từng câu chữ. Ngoài đời ta hay nói thế nào thì khi lên phim hãy thể hiện như vậy. Chứ ở ngoài văng đủ thứ, chêm đủ điều mà lên phim lại hiền khô cậu tớ này nọ, e là không thật với cái tâm người dịch. Đúng lời bác pisoga và anh em vừa qua đã phản hồi: "Tùy ngữ cảnh mà dịch". Giả dụ tiếp trường hợp Lone Ranger, phim cao bồi miền Tây đấy, đâu thể dùng ngôn từ vOzer hay mạng mẽo được, vì bản thân phụ đề tiếng Anh đã định nghĩa cái văn phong cho phim rồi. Còn các phim hành động chắc gì đã là nghiêm túc, nếu chi ly hơn và cảm hơn thì mỗi phân cảnh lại có một đặc tính khác nhau. Đánh đấm, bắn nhau cuồng điên là lúc bực tức, nghiêm túc thật - Đúng! Nhưng đã sang đến cảnh đá đểu tưng tửng, xỏ xiên và chơi khăm nhau nên có một sự biến chuyển nhất định.

Cám ơn những lời góp ý chân thành của bạn, mình thấy rất tâm đắc và rất hợp với suy nghĩ của mình. Fast 6 thực ra mình dùng để vd cho bạn HorusTr4n thấy thôi (vì nhất thời mình ko nhớ được phim khác), chứ mình thấy mức độ sử dụng từ ngữ khá vừa phải và vui, bữa đó coi chung với 2 đứa em mà cả 3 anh em rất "thỏa mãn" và cám ơn anh em PDV

Mình chỉ nói thêm về sự "phản ánh đời thực qua phim ảnh", mình thấy nó chỉ đúng 1 phần thôi vd như những phim action, crime, bio... Nhưng con người ta có những lúc mong muốn thoát khỏi cái thế giới thực tại, để tìm lại những giá trị tốt đẹp như lòng quả cảm, sự hy sinh, những phép màu... điều đó hay thể hiện trong những phim fantasy, sci-fi, adventure... vd như TLOTR. Mỗi lần xem những phim như vậy là gần như mình quên đi thế giới thực tại để đắm mình trong những chuyến phiêu lưu, chứ suốt ngày cứ nhìn thấy xã hội của mình như hiện nay thì nản quá.

Cho nên giống như mình đã nói ở post trước và cũng giống với ý của bạn LinhGay: cách dịch là văn phong, tính cách của mỗi người, ko ai có quyền và cũng ko thể bắt họ thay đổi được. Chỉ là anh em cùng nhau góp ý xây dựng để tùy hoàn cảnh phim mà nêm nếm gia vị cho vừa phải để món ăn thêm ngon. Mỗi phim dù nghiêm túc tới đâu nhưng nó cũng có những scene có yếu tố hài hước để người xem relax, nhưng nếu mình xài từ xì tin quá thì dễ làm mất cảm xúc của cả phim. Vd như những đoạn chọc nhau của Legolas với Gimli trong TLOTR mà dùng trẻ trâu hay chém gió thì ko biết ra sao. Hay vd như Pacific Rim, có thể cả phim dịch đàng hoàng nhưng chỉ cần đoạn hoành tráng 3 Jaegers đi đánh Kaiju mà chêm thêm 1 câu đại loại như "Lên nào các Thým" thì chắc mình đập đầu vô màn hình mất

[rogerfox]

Còn về tiêu chuẩn của mỗi người thì sao?
xin lỗi anh em pdc trước nếu có mích lòng. Đoạn "thím" trong ironman mình cũng thấy không hợp thật. Nhưng về pain and gain thì mình lại thấy sub rất hay.( bỏ đi đoạn mình dịch) hoàn toàn hợp với phon cách của phim. Ý mình muốn nói là mình và rogerfox nhìn 2 phim theo 2 khía cạnh khác nhau. Vậy khi sub dc lên index thì người khác coi coi sẽ có ng thích, người ko thích. Dịch sub nghiêm túc thì nhiêu người lại bảo ko cập nhật cho hợp thời. Không linh động cho phim thêm thú vị.
Tóm lại. Tuỳ tay ngừoi làm sub. Không thể vừa lòng thiên hạ hết được. Nói làm chi những lời khó nghe.

mình không nói là sub không hay nhé, tuy có đôi số chỗ cho từ vozer làm mình thấy ngứa mắt, chứ sub dịch thế là chuẩn rồi, tại phim toàn người lớn không mà cho kiểu đôi chỗ nó cứ làm ta liên tưởng tới mấy thành phần trẻ trâu thành ra không ưa mấy thôi, tại nhóm dịch có một số người phong cách trước đây chưa hề dùng mấy từ đấy, trong sub có thành ra là hơi bị hẫng.

[Hahn.211]

Tương đối đồng tình với chủ thớt ah. Nói chung là nếu mà để phân định rạch ròi quá theo từng phim, từng câu,... thì cũng khó, vì mỗi người 1 quan điểm, nói thế nào cũng đc. Em nghĩ ý của chủ thớt chỉ là muốn lưu ý mọi người thận trọng khi sử dụng từ ngữ xì khói trong sub để đạt hiệu quả tốt nhất thôi. Như em dịch cũng rất thích biến sub cho nó đời thường 1 chút, nhưng cũng rất cân nhắc chứ k dám quá đà.

(Lâu lâu mới mở mồm mong k bị ăn gạch )