Dùng đúng chính tả tiếng Việt

[ryanpham]

4. Nhầm lẫn Ng,g với Ngh,gh/ L với N, cùng một số lỗi thường gặp khác.

+ Ng,g với Ngh,gh

Nhắc lại "kiến thức cơ bản":
- Ng/g đi cùng các nguyên âm: u,ư,o,ô,ơ,a,ă,â, hay gọn hơn là u,o,a và "họ hàng" của chúng
- Ngh/gh đi cùng các nguyên âm e,i và "họ hàng".

Sai lầm phổ biến của nhiều người là hay viết nghành/nghà/nghách/ghanh..., còn các trường hợp khác thì ít hơn. Vì có lẽ viết ra đã thấy sự "phi lí" của nó. Tuy thế, viết sai mấy từ trên đã thấy khó chấp nhận( bởi nó là kiến thức "cơ bản")!

+ L và N

- Nên và lên[/n]: ta làm nên/tạo nên/viết nên/dệt nên/vì..nên(cho nên) còn đi lên/hát lên/lên danh sách/ treo lên/ tác động lên.... Ta dùng nên để chỉ kết quả, mục đích (của hành động), còn lên để chỉ "hướng di chuyển".

- Nỡ và lỡ: viết lỡ lời/ lỡ bị/ lỡ bước sang ngang/ lỡ chuyến đò.., thể hiện sự "bị động", không lường trước được, đã trót rồi. Còn ta viết nỡ lòng nào làm vậy( với ai)/nỡ đối xử/ nỡ vội lấy chồng..., thể hiện sự "chủ động" với việc làm đó.
Ví dụ: -Sao lại nỡ lòng nào làm thế với người ta? -Vâng tôi không phải , nhưng giờ đã lỡ rồi thì biết làm sao đây?

- Viết hai mươi lăm để chỉ 25, một trăm linh năm để chỉ 105.

- Cá nóc là loài cá độc, còn cá lóc là tên gọi khác của cá quả.

- Thịt nạc không phải "lạc".

- Sữa đậu nành: không phải "lành", mà viết ngon lành/lành lặn/hiền lành.

- Lai con đi học/lai bằng xe đạp: nghĩa là "đèo, chở", không dùng nai. Tương tự viết Tây lai/lai giống.. còn con nai(động vật)/ mắt nai/ nai lưng ra làm...

- Câu nệ: không phải "lệ", mà lệ thuộc/rơi lệ

- Lặc lè/ lè lưỡi, còn nồng nặc/nặc nô/đây nè..

- Lán trại, còn nán lại

- Bản lề/ lề thói/ lề đường , còn thợ nề/nề hà

- Lợn nái, còn lái buôn


+ Một số lỗi khác

- Cứu cánh không phải là cứu tinh, mà có nghĩa là mục đích.
VD: Lấy nghệ thuật làm cứu cánh cho nghệ thuật, lấy văn chương làm cứu cánh cho văn chương.

- Yếu điểm là điểm quan trọng, như yếu nhân là người quan trọng. Nó khác với điểm yếu.

- Bàng quan nghĩa là thờ ơ/vô trách nhiệm, không phải bàng quang - một bộ phận trong cơ thể người.

- Bộ hạ nghĩa là kẻ dưới quyền/tay chân giúp việc, không phải hạ bộ - cũng là một bộ phận cơ thể của một nửa số người!!!

- Lãng mạn, không phải "lãng mạng".

Hết.