INCEPTION - SỰ KHỞI ĐẦU.
Spoiler warrning: Nếu bạn chưa xem qua bộ phim th́ nên tắt trang này.
( Lưu ư: Đây không phải bài Review về bộ phim. Chỉ là 1 số khái niệm trong phim, nếu bạn bỏ lỡ hoặc không rơ th́ có thể văn bản này giúp được bạn giải đáp 1 số thắc mắc để tự bản thân đánh giá về toàn bộ nội dung. )
Bộ phim là ǵ
Toàn bộ inception nói về khái niệm, những con người có thể đi vào hoặc chia sẻ giấc mơ của chính ḿnh hay của người khác để đánh cắp thông tin hoặc gieo rắc những ư tưởng vào trong tiềm thức.
Inception - Sự khởi đầu:
Khái niệm này tương tự như thôi miên, làm con người ta tin tưởng " trong tiềm thức" vào những điều người khác nói và tác động khi đang mơ, và nghĩ nó là sự thật. Sự tác động nhỏ này gọi là "sự khởi đầu", nhưng trong phim ko phải dễ dàng như vậy, để reo rắc 1 ư tưởng khởi đầu, cần phải đi sâu vào tối thiểu 3 lớp trong giấc mơ.
Ư tưởng này phải cực ḱ đơn giản, ko rơ ràng nhưng đủ làm thay đổi trong tiềm thức, và phải chính bản thân đối tượng t́m ra nó trong két sắt mà không cảm thấy ḿnh đang bị thao túng.
Càng vào sâu bên trong thế giới càng không ổn định đến nỗi bạn có thể bị nhầm lẫn với thực tại và không thể trở ra ngoài. Để có thể ngủ sâu đến như vậy cần 1 lượng thuốc ngủ đặc chế cực mạnh
Két sắt
Nơi lưu giữ bí mật của con người trong giấc mơ.
Cấu trúc thâm nhập giấc mơ
Gồm tối thiểu 2 vai tṛ:
- Người nằm mơ: là người biết rơ về chi tiết không gian giấc mơ, họ có thể thay đổi nó theo ư muốn v́ đây là giấc mơ của họ.
- Đối tượng: Là đối tượng của cả kế hoạch, người bị thâm nhập vào tiềm thức, họ bị đẩy vào không gian giấc mơ của người khác. Những h́nh ảnh phản chiếu (con người, đồ vật) xuất hiện trong giấc mơ đều được họ tạo ra trong tiềm thức. Khi đối tượng đă cảm thấy họ bị thao túng trong giấc mơ của người khác, các ảnh phản chiếu này sẽ tấn công chủ nhân giấc mơ.
Khái niệm này có lẽ gần giống với việc “mơ tỉnh”, khi ta nằm mơ vẫn ư thức được ḿnh đang nằm mơ và khi cần thoát ra, tiềm thức sẽ tự kiến tạo những sức ép lên bản thân ḿnh trong mơ để tỉnh dậy.
H́nh ảnh phản chiếu
H́nh ảnh con người do “đối tượng” tạo ra từ tiềm thức trong giấc mơ của người khác, nhưng chủ nhân không thể kiểm hoặc ư thức được những h́nh ảnh này.
Xem thêm ở trên.
Vai tṛ của các thành viên
Tại người trong nhóm luôn ư thức đc trong mơ
Do được luyện tập từ lâu, họ có thể tỉnh táo trong giấc mơ, hơn nữa mọi kế hoạch đều được lập ra từ trước. Điều này giống như khi bạn biết ḿnh sẽ mơ ǵ tối nay và vẫn đủ tỉnh táo biết ḿnh đang mơ, bạn có thể sẽ làm theo đc những ǵ dự định.
Nếu ai đó chết trong giấc mơ
Người đó sẽ tỉnh lại trong đời thực, tuy nhiên với lượng thuốc ngủ đủ mạnh như trong phim, nếu chỉ đơn giản là chết trong mơ khi thuốc chưa hết, họ sẽ rơi vào trạng thái Limbo sống trong viễn thức và dần dần lạc ở đấy.
Limbo - viễn thức/vùng đất quên lăng là ǵ?
1 thế giới chung ko thuộc về ai, chưa được định h́nh rơ ràng của tất cả những người đă bị lạc quá sâu qua nhiều lớp giấc mơ , hoặc chết trong mơ dưới tác dụng của liều thuốc ngủ mạnh. Đa số họ đều bị nhầm lẫn đây là thế giới thật.
Trong thế giới này mọi thứ đều do người trong trạng thái Limbo tự tạo ra và nó liên kết với nhau, nghĩa là chỉ có duy nhất 1 thế giới như vậy, khác hẳn với khái niệm nhiều thế giới giấc mơ.
Cách để thoát khỏi Limbo là bản thân người mơ phải tự ư thức đc họ nằm đang mơ và chết đi, nếu ko có thể sẽ mắc kẹt ở đó, sống nhiều kiếp trong 1 thế giới mà họ dần quên đâu là hiện thực.
Cú hích/Kick
Một trạng thái tác động để làm người đang mơ có thể tỉnh dậy hoặc tỉnh ở lớp giấc mơ trước đó. Tuy nhiên, do đă đi vào nhiều tầng của giấc mơ, nên để có thể tỉnh dậy cần phải thực hiện cú hích đồng bộ ở cả 2 đầu của 2 lớp giấc mơ.
Trong phim để thức tỉnh từ các lớp sâu cần 1 loạt cú hích diễn ra đồng thời để có thể tỉnh ở tầng giấc mơ trên cao.
Thường nó là 1 trạng thái rơi ngă, điều này giải thích trong phim là do thuốc ngủ sử dụng dù mạnh nhưng vẫn để tai, thính giác ở trạng thái b́nh thường. Bên trong tai người có 1 hệ thần kinh định vị trạng thái cân bằng của cơ thể, nên khi ngă họ luôn cảm thấy dù đang ở trong 1 giấc mơ, điều này cũng giải thích về việc các nhân vật đều nghe được nhạc cả ở giấc mơ dưới.
Totem:
Một vật chỉ sở hữu bởi chính bản thân chủ nhân nó, để đánh giá rằng họ có đang ở bên trong 1 giấc mơ của người khác hay là thế giới thực. Những vật này đều có tính năng hoặc chất liệu, trọng lượng đặc biệt mà chỉ chủ nhân của nó biết : Con quay của Cobb trong mơ luôn quay không ngừng, xúc sắc của Arthur có trọng lượng đặc biệt và chỉ rớt ra 1 mặt...
Mỗi người chỉ sở hữu riêng 1 món, người khác không thể biết, pḥng trong giấc mơ của người khác họ có thể ngụy tạo ra vật này nhằm đánh lừa chủ nhân ( trường hợp của Saito đầu phim khi Nash sử dụng sai chất liệu tấm thảm của Saito, anh ta ư thức được ḿnh bị thao túng trong giấc mơ của người khác và các h́nh ảnh phản chiếu của Saito lập tức đă tấn công Nash).
Vật tổ là 1 khái niệm tôi cảm thấy mơ hồ nhất trong phim:
- Chỉ có thể xác định được họ trong giấc mơ của người khác, theo lời Arthur
- Trong giấc mơ của chính ḿnh, chủ nhân vật tổ hoàn toàn có khả năng ngụy tạo lại totem theo ư, nên chuyện dùng vật tổ để xác định họ đang trong giấc mơ của ḿnh(Limbo) là 1 dấu hỏi(?).
- Con quay không thuộc về Cobb mà của Mal, nên nó c̣n giữ đúng mục đích là 1 vật tổ không?
Ảnh hưởng của các giấc mơ
Khi ở trong 1 lớp giấc mơ, thời gian trôi sẽ lâu hơn lớp trước đấy, đồng thời môi trường trong lớp sau cũng bị ảnh hưởng bởi trạng thái hiện tại của người ở lớp trước. (10 giờ ở thực tế = 1 tuần ở lớp 1 = 6 tháng lớp 2 = 10 năm lớp 3 ).
Khách sạn bị xoay chuyển do xe rơi ở thành phố, các nv trên xe rơi vào trạng thái mất cân bằng do hệ thần kinh trong tai họ vẫn hoạt động ghi nhận điều này nên ở lớp 2 tất cả rơi vào trạng thái không trọng lực.
Headphone. Non, Je ne Regrette Rien“No, I regret nothing”
Thông báo cho người trong mơ ở lớp sau có thể biết "cú hích" ở lớp này sắp diễn ra và họ cần phải thực hiện cú hích khác để đồng bộ.
Thứ tự của các lớp giấc mơ
Tồn tại nhiều tầng giấc mơ, ở mỗi lớp là chủ nhân giấc mơ, người biết rơ chi tiết không gian này( do “người thiết kế” hướng dẫn) và có thể tùy biến.
1: Trong thành phố Yusuf
2: Khách sạn Arthur
3: Núi tuyết Eams - giả dạng Browning
4(?): Thế giới của Cobb. Hoặc có lẽ thực sự ko có tầng 4, mà thật chất là Limbo.
Limbo: nơi Saito đă sống 50 năm, và Cobb đến sau đó
Tại sao h́nh ảnh phản chiếu của Fischer lại tấn công người trong nhóm:
Fischer là người đă được luyện tập để chống lại những t́nh huống đánh cắp thông tin trong mơ như thế này, nhóm của Cobb ko biết điều này nên đă phải đẩy nhanh kế hoạch hơn dự kiến. Tuy nhiên trong giấc mơ của người khác Fischer ko thể làm chủ hoặc nhận thức được các ảnh phản chiếu của ḿnh, nó chỉ là cơ chế tự pḥng vệ.
"Ngài Charles"
Là 1 kế hoạch dự pḥng để đánh lừa những người có khả năng chống những kẻ thâm nhập, làm đối tượng bối rối và nghi ngờ các h́nh ảnh phản chiếu của chính ḿnh. F
Đâu là các cú hích
- Yusuf thực hiện 2 cú hích. Lần 1 khi va xe nhưng Arthur bỏ lỡ và lần 2 rớt xuống chân cầu.
- Do mất trọng lực, kế hoạch cho rớt từ pḥng 528 xuống 491 thất bại. Arthur chuyển sang nổ thang máy từ dưới, tạo phản lực lên trên. Khi thang va chạm vào trần, quán tính lúc đó người bên trong sẽ có cảm giác như rơi.
- Eams đặt ḿnh hẹn giờ nổ sập pháo đài.
- Cú kích tim cho Fischer(?)
- Fischer và Adriadne rơi từ lầu cao.
Từng người trong nhóm đă thoát khỏi giấc mơ thế nào
- Yusuf thực hiện cú hích đầu tiên cho xe rơi.
- Arthur trở về từ tầng 2 sau khi cho bom nổ thang máy tạo cú hích. Và ở lại tầng 1
- Eames nổ pháo đài ở tầng 3 về tầng, về tầng 2 rớt thang máy. Và trở lại tầng 1( Browning)
- Ariadne,Fischer nhảy lầu ở tầng 4(? hoặc limbo), từng bước về tầng 1
(Tất cả ở lại level 1 cho đến khi thuốc hết tác dụng và họ tỉnh dậy ở máy bay)
- Cobb vào Limbo thuyết phục Saito tự sát.
Con quay trong két sắt của Mal
Đây là ví dụ đầu tiên về Inception, 1 người có thể bị tác động làm thay đổi ư thức trong mơ. Con quay này là Totem của Mal. Cobb làm chỉ đưa vào 1 ư tưởng nhỏ là cho nó quay măi măi , việc này tác động đến tiềm thức của Mal kiến cô tin là ḿnh luôn ở trong giấc mơ.
Đến lúc này việc con quay có quay hay dừng không c̣n mang ư nghĩa nhiều với Mal, v́ “ư tưởng nhỏ” Cobb làm đă được đặt vào trong đầu vợ anh nên dù khi quay về thực tại, cô vẫn thuyết phục Cobb tự sát để trở lại “hiện thực” cùng cô..
Chong chóng
Đại diện cho ư tưởng đơn giản mà Cobb gieo vào đầu Fischer: “Bố yêu con”. Để Fischer nghĩ rằng bố anh ta muốn anh ta là con người của chính ḿnh, không chạy theo cái bóng của cha, dẫn đến việc giải thể tập đoàn đúng như kế hoạch của Saito.
Fischer có nhận ra ai ở đoạn cuối phim?
Không, đối với 1 người b́nh thường, khó ai có thể nhớ ra ḿnh đă mơ ǵ sau đó, điều quan trọng là "sự khởi đầu" đă đc đặt vào trong tiềm thức của Fischer, cho dù ko thể nhớ, Fischer vẫn biết nó. Hơn nữa nếu có nhận ra th́ "it's just a dream".
Saito và Cobb ở trong cùng Limbo
Đầu phim có thể là một đoạn flashback, Cobb xuất hiện ở băi biển và được đưa đến lâu đài của Saito, nơi 2 người hội ngộ và tṛ chuyện. Đoạn đối thoại này giữa họ rất giống với đoạn đối thoại khi ở level 1, đă giúp Cobb nhớ lại mục đích của ḿnh và thuyết phục Saito “ cùng tự sát” để quay trở lại.
Cobb vốn đă ở Limbo cùng Adriadne khi cứu Fischer, lúc này Saito vẫn chưa chết ở level 1. Sau khi Saito chết ( bị thương từ trước) đă bị lạc vào Limbo, sau đó Cobb do đă bỏ lỡ cú hích, không thể tỉnh dậy, anh bị chết đuối ở level 1 khi xe rơi xuống sông. Tiếp diễn sau sự kiện này là Cobb xuất hiện ở băi biển, ướt sũng, nơi Saito đă sống 50 năm(do đă chết và vàoo đây trước Cobb).
Đoạn đối thoại của Cobb và Saito trong Limbo
Ở đầu phim, có vẻ như là 1 đoạn flashforward, nơi Cobb gặp Saito trong Limbo như 1 đoạn ở gần cuối phim. Nhưng nếu để ư đến lời thoại của hai nhân vật ở hai đoạn này, bạn có thể thấy sự khác biệt. Điều này có thể suy đoán 2 đoạn này không phải là 2 đoạn liên tiếp của cùng 1 thời điểm trong phim.
Con quay cuối phim ko hề dừng lại, tất cả chỉ là giấc mơ của Cobb?
Rất có thể ko ai biết rơ ngoài đạo diễn. Nhưng con quay vẫn "rung" trước khi kết thúc, 1 điều ko hề xảy ra trước đó khi Cobb giải thích về Totem của ḿnh.
528491
2 căn pḥng mà Arthur định dùng làm cú hích là 528 và 491, đó cũng là mật mă két sắt ở tầng giấc mơ cuối cùng. Điều tớ băn khoăn là đó là các con số ngẫu nhiên hay Nolan có dụng ư nào khác?
Ư nghĩa của bộ phim:
Có nhiều ư kiến cho rằng bộ phim có 4 hướng kết thúc( hoặc nhiều hơn):
- Tất cả đều là giấc mơ của Cobb: Mal là người đă thoát ra khỏi Limbo và Cobb mới bị kẹt lại do đă tự gieo ư tưởng cho ḿnh. Có lẽ không đúng khi ở đầu phim con quay của Cobb đă ngă nhưng khái niệm về vật tổ khá mơ hồ nên cũng không thể là bằng chứng.(xem totem)
- Tất cả đều giấc mơ của Mal: như trên nhưng Mal vẫn cố lôi kéo Cobb trong nhiều giấc mơ để anh ta thoát ra ngoài. Cá nhân không ủng hộ ư kiến này cho lắm v́ xuyên suốt bộ phim, bạn nghĩ ḿnh chạy theo một bóng ma thoát ẩn thoát hiện như Mal và cho rằng nó có lư cho mọi chuyện th́ tôi không thích lắm.
- Cobb và Saito không thoát được: Tất cả vẫn c̣n là giấc mơ của Cobb. Con quay vẫn quay ở đoạn cuối, cùng nhiều chi tiết trùng hợp khác, như Miles ra phi trường đón Cobb, 2 đứa trẻ lúc cuối có vẻ không hề thay đổi so với h́nh bóng trong Cobb ở đầu phim.
- Tất cả đều là sự thật: Cuộc hành tŕnh của Cobb kết thúc đẹp đẽ khi anh thực sự thành công. Và Saito giúp Cobb quay trở lại đoàn tựu với gia đ́nh như đă hứa. Con quay đă rung trước khi credit hiện lên tuy không nói lên ǵ nhiều nhưng vẫn gợi ư cho khán giả.
* Mọi lư giải đều có lư do và bằng chứng phản biện, người xem đều có thể tự quyết định về ư nghĩa của bộ phim mà bạn cho là phù hợp.
Nhưng nếu để ư đến quần áo của những đứa trẻ xuyên suốt bộ phim, không 1 cảnh nào chúng mặc đồ giống nhau, và nh́n bảng phân vai cho Philipia & James Cobb,, có lẽ sẽ bạn t́m thấy câu trả lời.
