THEY LIVE (1988)

[Overseer]

They Live
Chúng sống

https://images-na.ssl-images-amazon.com/images/I/71YhabZvwTL._AC_SL1060_.jpg

7.3/10 102,673 votes (https://www.imdb.com/title/tt0096256/)


https://www.youtube.com/watch?v=iJC4R1uXDaE
They live 1988 là bộ phim do bậc thầy kinh dị John Carpenter đạo diễn. Thoạt nhìn nội dung, người xem sẽ nghĩ They live là phim kinh dị, viễn tưởng pha chút hành động, nhưng kỳ thực đây là một phim tài liệu, châm biếm xã hội. Từ góc nhìn điện ảnh, They live chứa rất nhiều "sạn": Nhiều câu đùa nhạt thếch, hiệu ứng tầm thường, súng đạn xả không bao giờ hết, màn đấu tay đôi dài lê thê; kinh phí thấp, không có tên tuổi đóng phim; tại sao lại cho một gã đô vật không có kinh nghiệm diễn xuất làm nhân vật chính?... Nhưng nếu nhìn vào thông điệp mang lại, bộ phim xứng đáng là "cực phẩm". Dựa trên truyện ngắn "Tám giờ sáng" của Ray Nelson, bộ phim khiến người xem phải đặt câu hỏi về thế giới chúng ta đang sống. Lấy bối cảnh xã hội Mỹ dưới thời Regan, khi chủ nghĩa tiêu dùng bắt đầu nở rộ ở thập niên 80, phân hóa giàu nghèo bắt đầu rõ rệt. Mở đầu phim là cảnh nhân vật chính Nada, (nghĩa là không có gì) một người lao động vô danh lên thành phố tìm việc, với một niềm tin vào giấc mơ Mỹ sẽ đến với anh. Nhưng đời không như là mơ, Nada bắt đầu hoài nghi với cảnh tượng đang diễn ra trong thành phố, và sự thật chỉ được phơi bày ra trước mắt khi anh tình cờ tìm thấy chiếc kính râm đặc biệt. Thế giới xung quanh anh thay đổi: những tấm biển quảng cáo chỉ còn dòng chữ "Phục tùng", "Tiêu dùng"; tiền bạc chỉ là tờ giấy trắng và ghi "Đây là Chúa của bạn"; những kẻ quyền lực và giàu có không phải con người... Tất cả là "chúng". "Chúng" là sự thật.

Không ma quỷ, không căng thẳng tâm lý, không yếu tố giật gân "jumpscare", sự thật kinh hoàng chính là điều làm nên thành công của They live. Tuy nhiên, sẽ là sai lầm khi cho rằng bộ phim chỉ châm biếm xã hội Mỹ hồi những năm 80. Sau hơn 30 năm được ra mắt, They live vẫn giữ nguyên tính thời sự khi những lời cảnh báo không chỉ cho nước Mỹ mà cho toàn thế giới vẫn còn đó. Nhưng có lẽ bây giờ, chúng ta không cần đến cặp kính đặc biệt để nhìn thấy sự thật. Và nếu người xem vẫn không thấy có sự liên hệ đến bản thân, hãy thử tắt adblock khi lướt mạng và sợ hãi :D

Một nỗi sợ về tương lai, khi "chúng" vẫn đang sống.

https://www.fshare.vn/file/BCFX3EDHZ927

http://phudeviet.org/subtitle/They-Live/6388.html

[HLR23710]

Gửi bác bản em đã QC nhé. Đa phần là góp ý về câu từ chứ ngữ nghĩa thì đã rất là ok rồi. Cảm ơn bác vì 1 bộ phim và sub thú vị.
https://www.mediafire.com/file/i9g8q5w43g7vny5/They.Live.1988.CE.Bluray.1080p.DTS-HD.x264-Grym.ass/file
Em quên nói: bác dùng file này để chỉnh sửa luôn nhé, vì có vài lỗi chính tả em sửa vào đó mà k note lại.

[Overseer]

Mình vẫn dính nhiều lỗi sai quá :(.

Dòng 41, đổi lại thành "việc làm do công đoàn đứng ra tổ chức" được không bác? Nada lúc này đang muốn xin việc, nên xin vào làm trong công đoàn nghe cũng không sai, vẫn đều có lương mà.
Dòng 219, transparent computing mình đang nghiêng về cách dịch là "điện toán vô hình", dịch là "điện toán minh bạch" nghe không ổn. Định nghĩa ở đây: https://whatis.techtarget.com/definition/transparent-computing. Bác thấy sao?
Dòng 262, "old cynicism" mình dịch là tư tưởng yếm thế vì ở đây, ông chính trị gia muốn kích thích người dân tiêu dùng, mở rộng nhu cầu cá nhân, muốn họ hưởng thụ nhiều hơn. Tức là từ bỏ lối sống giản dị, tìm đến vật chất ấy (cái này theo định nghĩa ở wiki). Nếu nhầm thì mình dịch là "cảm giác nghi kị lẫn nhau" được không bác?
Dòng 279, lúc đầu mình phân vân Caucasian dịch là da trắng hay để Cáp-ca cho an toàn. Giờ mới nhớ ra người Mỹ da trắng cũng có gốc Âu :)) nên dịch là "da trắng" không hề sai. Thế white male với Caucasian male có khác gì không bác?
Dòng 291, mình không rõ "splatter your brain" là dùng súng bắn vỡ sọ hay lấy dùi cui đập vỡ đầu khiến não bắn tung tóe nữa. Thôi để là "bắn tung não" như bác cho ngắn gọn.
Dòng 428, mình luôn cố gắng dịch nói giảm nói tránh, không dùng từ chửi thề sắc thái nặng, thế nên "Life's a bitch" mình không dịch thẳng ra là "đời vốn chó má/chó đẻ". Thôi phá lệ dịch lại theo nghĩa gốc luôn: "Người anh em, đời là chó đẻ. Và nó lại đến kỳ phát dục rồi." Hay "đời là chó cái"? Bác thấy sao?
Dòng 462, "Feeding on our own cold fucking hearts": "cold hearts" chứ không phải "cold-hearted", thế dịch như nào cho sát hả bác?
Dòng 474, mình có nghe lại, và phụ đề cũng ghi "building a park over a toxic waste dump" chứ đâu phải "for a toxic waste dump".
Dòng 520, bản thân từ bộ đàm đã có nghĩa hai chiều rồi mà https://vi.wikipedia.org/wiki/Bộ_đàm, nếu không đúng thì mình sẽ thêm vào. Nếu dịch là "điện đàm song phương" thì nghe như chính trị ấy, không phải từ kỹ thuật.
Dòng 630 mình dịch lại: "...nhưng cái mùi đó được việc lắm". Bác thấy được chứ?
Dòng 648, lúc đầu mình cũng nghĩ là làm việc quy củ, nhưng theo từ điển, https://dictionary.cambridge.org/vi/dictionary/english/get-your-act-together. Đại ý là làm việc hiệu quả, minh nghĩ làm có tổ chức/quy củ không hẳn là hiệu quả.

Nhờ bác xem hộ :)

[HLR23710]

Mình vẫn dính nhiều lỗi sai quá :(.

Dòng 41, đổi lại thành "việc làm do công đoàn đứng ra tổ chức" được không bác? Nada lúc này đang muốn xin việc, nên xin vào làm trong công đoàn nghe cũng không sai, vẫn đều có lương mà.
Dòng 219, transparent computing mình đang nghiêng về cách dịch là "điện toán vô hình", dịch là "điện toán minh bạch" nghe không ổn. Định nghĩa ở đây: https://whatis.techtarget.com/definition/transparent-computing. Bác thấy sao?
Dòng 262, "old cynicism" mình dịch là tư tưởng yếm thế vì ở đây, ông chính trị gia muốn kích thích người dân tiêu dùng, mở rộng nhu cầu cá nhân, muốn họ hưởng thụ nhiều hơn. Tức là từ bỏ lối sống giản dị, tìm đến vật chất ấy (cái này theo định nghĩa ở wiki). Nếu nhầm thì mình dịch là "cảm giác nghi kị lẫn nhau" được không bác?
Dòng 279, lúc đầu mình phân vân Caucasian dịch là da trắng hay để Cáp-ca cho an toàn. Giờ mới nhớ ra người Mỹ da trắng cũng có gốc Âu :)) nên dịch là "da trắng" không hề sai. Thế white male với Caucasian male có khác gì không bác?
Dòng 291, mình không rõ "splatter your brain" là dùng súng bắn vỡ sọ hay lấy dùi cui đập vỡ đầu khiến não bắn tung tóe nữa. Thôi để là "bắn tung não" như bác cho ngắn gọn.
Dòng 428, mình luôn cố gắng dịch nói giảm nói tránh, không dùng từ chửi thề sắc thái nặng, thế nên "Life's a bitch" mình không dịch thẳng ra là "đời vốn chó má/chó đẻ". Thôi phá lệ dịch lại theo nghĩa gốc luôn: "Người anh em, đời là chó đẻ. Và nó lại đến kỳ phát dục rồi." Hay "đời là chó cái"? Bác thấy sao?
Dòng 462, "Feeding on our own cold fucking hearts": "cold hearts" chứ không phải "cold-hearted", thế dịch như nào cho sát hả bác?
Dòng 474, mình có nghe lại, và phụ đề cũng ghi "building a park over a toxic waste dump" chứ đâu phải "for a toxic waste dump".
Dòng 520, bản thân từ bộ đàm đã có nghĩa hai chiều rồi mà https://vi.wikipedia.org/wiki/Bộ_đàm, nếu không đúng thì mình sẽ thêm vào. Nếu dịch là "điện đàm song phương" thì nghe như chính trị ấy, không phải từ kỹ thuật.
Dòng 630 mình dịch lại: "...nhưng cái mùi đó được việc lắm". Bác thấy được chứ?
Dòng 648, lúc đầu mình cũng nghĩ là làm việc quy củ, nhưng theo từ điển, https://dictionary.cambridge.org/vi/dictionary/english/get-your-act-together. Đại ý là làm việc hiệu quả, minh nghĩ làm có tổ chức/quy củ không hẳn là hiệu quả.

Nhờ bác xem hộ :)
Dòng 219: đồng ý với bác là giữ nguyên vì cụm từ này hiểu theo nghĩa nào cũng ok cả. Bản thân nó vốn không phải là một từ chuyên ngành, mà chỉ là từ người ta tự gọi thôi. Cái em đọc được lại thiên về nghĩa "minh bạch" hơn https://www.darpa.mil/program/transparent-computing.
262: em giữ nguyên quan điểm. Cynicism dịch theo nghĩa "nghi kỵ, ngờ vực" sẽ hợp văn cảnh hơn. Lý do: câu ngay sau đó bảo là chúng ta có niềm tin vào các lãnh đạo [thay vì old cynicism - sự nghi kỵ rằng các lãnh đạo đều ích kỷ như trước đây].
279: Trong hầu hết các trường hợp thì white và Caucasian đều có nghĩa như nhau, là người gốc Châu Âu. Caucasian nghe nó học thuật và sang chảnh hơn, còn da trắng thì nghe nó dân dã hơn. Em nghĩ đa phần mọi người k biết từ Cáp-ca, nên em nghĩ mình để da trắng cho gần gũi.
291: em cá 99% là dùng súng. Nhưng bác nói dùi cui nghe cũng rất xuôi tai hehe.
428: em theo trường phái tôn trọng kịch bản. Kịch bản chửi tục nhẹ thì em dịch tục nhẹ, chửi nặng thì em dịch nặng, ăn nói văn vở thì em dịch văn vở. Nhưng đây là trường phái cá nhân của em. Một phần là vì câu này em thấy so sánh rất hay và hình tượng. Em thích cách dịch mới của bác hơn rất nhiều, rất sát và đắt. Tuy nhiên, bác muốn giữ như gốc để tránh tục tĩu cũng được, k sao cả.
462: sống nhờ vào con tim giá lạnh, con tim sỏi đá, vân vân. Heart đây là danh từ thôi bác.
474: câu này em nghe ra for, và search kịch bản cũng thấy ghi là for. Thực ra câu này cũng khá tối nghĩa vì nó là 1 đoạn hội thoại bên lề vô thưởng vô phạt, nên em nghĩ nó cũng k quan trọng. Giữ nguyên cũng ok bác ơi.
520: câu này two-way nghĩa là có thể nghe và báo được. They không chỉ nghe dc tin từ cái radio, mà còn thông tin dc lên cái radio đó. Em nghĩ nên giữ nguyên gốc là cái radio 2 chiều, hoặc radio song phương. Bộ đàm thì là 2 người nói vs nhau, k thể là cả 1 tổ chức thông báo cho 1 ng được.
630: câu này không dịch vậy được bác ơi. Ý của hắn là cái hầm này hôi, nhưng CÁI HẦM hữu ích, không phải là cái mùi hôi đó hữu ích. It [serves its purpose] ở đây là cái hầm, chứ không phải cái mùi. Flunky là tính từ, k thể làm chủ ngữ (vốn phải là danh từ) trong văn cảnh này được.
648: get your act together tức là ban đầu cái act của you nó everywhere, ngổn ngang vô tổ chức. Get together tức là gom nó lại (ORGANIZE), làm nó có quy củ hơn. Dĩ nhiên quy củ hơn thì thường sẽ hiệu quả hơn. Bác để như cũ cũng được, em chỉ góp ý để nó sát nghĩa hơn thôi. https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/to-get-your-act-together
Bác sửa nốt rồi em up cho bác nhé. Cảm ơn bác nhiều.

[Overseer]

Dòng 428: Quan điểm dịch của bác thì chắc ai cũng muốn rồi, nhưng với mình thì khó, dịch nhẹ thì lại không sát, còn dịch thẳng tay thì lại khó chịu. Mình rất ngại khi dùng từ tục vào phim vì ngày nào mình cũng phải nghe tiếng văng tục từ hàng xóm và sinh viên trọ nên thành ra tư tưởng dịch phụ đề không được thoáng. Mình thì tin vào sự phong phú của tiếng Việt, nhân vật nói "fuck" hay "cunt" không nhất thiết phải dùng từ nặng nề như đ*m* hay từ bây giờ là "l*n". Luôn có từ đồng nghĩa thay thế, chỉ là chưa biết để mà vận dụng thôi :)
Dòng 474. Khó mà tin được phim như này lại chêm vào mấy câu tối nghĩa lắm. Trang này, https://subslikescript.com/movie/They_Live-96256 ghi là "They're using candyfloss packaging to cover up a toxic waste dump", chả rõ có chuẩn không nữa :(

Bác xem mấy dòng mình dịch lại xem đã ổn chưa nhé.
https://drive.google.com/open?id=1JgVDG-kDnSyIzPP6zzpES3U3-y35WhGa

Edit: quên mất không thấy góp ý dòng 630 của bác, thôi thì bác sửa giùm vậy.
Mình mới thấy phim The Thing của John Carpenter đã có bác xInfnty dịch, chắc bản trên subscene chưa chuẩn. Chắc sau này sẽ nhờ bác ấy QC phim the prince of darkness nữa cho đủ bộ ba tận thế của Carpenter.

[HLR23710]

Done.
Em thêm credit vào và sửa 291 để nó đúng trong cả trường hợp dùng súng hay dùi cui. Cảm ơn bác.
http://phudeviet.org/subtitle/They-Live/6388.html

PS: Quan điểm dịch tục (theo đúng sub gốc) và bông đùa của em cũng ăn gạch đá mà bác. Ngày xưa em dịch an toàn thì ít nghe lời này kia hơn. Giờ thì em kệ thôi.

[angel_of_dead]

xInfnty Vào xem có tiện ra tay giúp mọi người này

http://phudeviet.org/forum/showthread.php?9240-THEY-LIVE-1988.html&p=125655&viewfull=1#post125655